Bụi phổi bông là bệnh gặp nhiều ở những nước phát triển ngành công nghiệp dệt may, sợi nhưng có điều kiện bảo hộ lao động còn kém. Tại Việt Nam, bụi phổi bông nằm trong nhóm 35 bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm và thuộc nhóm bệnh bụi phổi phổ biến.
1. Bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp là gì?
Bệnh bụi phổi bông là một bệnh về đường hô hấp, thường gặp ở những công nhân, người làm việc trong ngành sợi, tiếp xúc nhiều với sợi bông, sợi gai, sợi đay, sợi lanh,…
Bệnh bụi phổi bông khác với bụi phổi amiăng và bụi phổi silic, vì nằm trong nhóm bệnh dị ứng ngoại lai, nhưng tất cả đều là bệnh phổi nghề nghiệp phổ biến ở các nước có ngành công nghiệp này đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
2. Những nghề nghiệp có nguy cơ mắc phải bệnh bụi phổi bông
Các nghề nghiệp có nguy cơ mắc phải bệnh bụi phổi bông:
- Tiếp xúc với bụi bông gặp trong quá trình cán hạt bông, đóng kiện bông, bộ phận cào, xé bông, chải bông, ghép và kéo sợi thô, máy sợi con, xe và dệt vải.
- Trong công nghiệp chế biến và kẻo sợi lanh – gai, dứa sợi, bụi phát sinh nhiều ở bộ phận làm mền, chải và kéo sợi.
- Công nhân sản xuất gòn, vải cotton và các loại sợi tổng hợp khác.
- Công nhân trong ngành sản xuất giấy.
- Công nhân trong ngành sản xuất đồng hồ.
- Công nhân trong ngành sản xuất nệm, đệm, gối và sản phẩm liên quan.
- Công nhân sản xuất bao bì giấy, túi giấy.
- Các nghề trong ngành xây dựng, chẳng hạn như sơn, chà nhám, mài bê tông.
- Một số công nhân trong nhà máy chế biến bông y tế, các cơ sở sử dụng bông tái sinh,… có nguy cơ bị sốt do bội nhiễm, nhiễm trùng nhiều hơn là nguy cơ bị bệnh bụi phổi bông.
Những người làm việc trong các ngành nghề này thường phải tiếp xúc với bụi sợi trong quá trình sản xuất hoặc trong quá trình sử dụng sản phẩm. Nếu không được bảo vệ đúng cách, họ có nguy cơ bị mắc bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp.
3. Cơ chế và nguyên nhân gây ra bệnh bụi phổi bông
Bụi bông được cho là nguyên nhân chính gây bệnh. Đây là một loại bụi thực vật có dạng sợi, với thành phần rất đa dạng gồm thành phần chính là sợi bông và những thành phần khác như vỏ bông, lá, thân cây đến đất trồng và các loại vi sinh vật. Tùy môi trường trồng cây bông, thành phần bụi bông sẽ khác nhau.
Trong các thực nghiệm và điều tra về dịch tễ học, vi sinh vật có trong bụi bông được cho là tác nhân chính gây bệnh bụi phổi bông, tuy nhiên triệu chứng của bệnh do tác nhân nào trong bụi bông gây ra thì chưa được xác định rõ.
Công cụ tính nguy cơ bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp là một ứng dụng trực tuyến thiết kế để đánh giá mức độ rủi ro mắc bệnh bụi phổi bông trong môi trường làm việc. Bằng cách cung cấp loạt câu hỏi trắc nghiệm có điểm số, công cụ này giúp người lao động tự đánh giá tình trạng của mình và xác định mức độ nguy cơ của họ đối với bệnh lý này
4. Triệu chứng của bệnh bụi phổi bông
Biểu hiện khi mắc bệnh bụi phổi bông có thể theo dõi qua 2 giai đoạn sau:
- Giai đoạn đầu: Người bệnh bị tức ngực và khó thở vào cuối ngày làm việc, hoặc sau khoảng 04 – 06 giờ làm việc. Sau đó, người bệnh hết tức ngực và khó thở trong khoảng 05 – 07 ngày thì bị lại. Ở giai đoạn này, nếu đến thăm khám, bác sĩ sẽ nghe phổi và thấy có tiếng ran ngáy và nếu cho dùng thuốc giãn nở phổi thì triệu chứng sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên, tức ngực và khó thở sẽ tái phát thường xuyên, nhất là khi người bệnh tiếp xúc với bụi bông.
- Giai đoạn sau: Người bị bệnh bụi phổi bông cảm thấy khó thở nặng hơn và thường xuyên hơn. Ngoài ra, còn kèm theo các biểu hiện khác như sốt, nhức đầu, ho, mệt mỏi, khô miệng. Những triệu này sẽ xuất hiện và biến mất trong từ 03 – 06 giờ. Nếu thời gian làm việc trong ngành sợi bông kéo dài lên đến 10 – 20 năm, bệnh bụi phổi bông có thể không hồi phục được và tiến triển thành suy hô hấp, giãn phế nang, phế quản.
5. Tác hại của bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp
Bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp là một căn bệnh nguy hiểm và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Một số tác hại của bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp có thể bao gồm:
- Tình trạng hô hấp kém: Những người bị bệnh bụi phổi bông thường có các triệu chứng như khò khè, khó thở, ho khan, đau ngực, và suy giảm chức năng phổi.
- Suy giảm sức khỏe tổng thể: Bệnh bụi phổi bông có thể gây ra sự suy giảm chức năng phổi, làm giảm khả năng làm việc và hoạt động thể chất, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
- Nhiễm trùng phổi: Người bị bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp có khả năng cao hơn để mắc các bệnh phổi khác như viêm phổi và viêm phế quản.
- Ung thư phổi: Tiếp xúc lâu dài với bụi có thể tăng nguy cơ ung thư phổi.
- Suy tim: Nhiều nghiên cứu cho thấy người bị bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp có nguy cơ cao hơn để mắc các vấn đề về tim mạch.
Việc phòng ngừa bệnh bụi phổi bông bao gồm việc giảm thiểu tiếp xúc với các chất gây bệnh, sử dụng thiết bị bảo vệ đúng cách và tuân thủ các quy định an toàn lao động.
6. Biến chứng của bệnh bụi phổi bông
Biến chứng của bệnh bụi phổi bông có thể bao gồm:
- Sưng phổi: Đây là một biến chứng phổ biến của bệnh bụi phổi bông. Các triệu chứng bao gồm ho, khò khè, khó thở và sốt.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Bệnh phổi bông có thể gây ra COPD nếu bệnh nhân không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Ung thư phổi: Sự tiếp xúc lâu dài với sợi thủy tinh hoặc sợi khoáng có thể gây ra ung thư phổi.
- Bệnh màng phổi: Bệnh này là kết quả của việc sợi thủy tinh hoặc sợi khoáng xâm nhập vào các mô xung quanh phổi, gây viêm và sưng. Khi viêm và sưng trở nên nghiêm trọng, nó có thể dẫn đến bệnh màng phổi.
Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh phổi bông hoặc có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến bệnh phổi, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán cũng như điều trị kịp thời.
7. Đồ bảo hộ cần thiết để phòng tránh bệnh bụi phổi bông
Bệnh bụi phổi bông là một căn bệnh phổi do hít phải bụi vải thủ công, bao gồm bông, len, lanh, hoặc sợi tổng hợp. Để phòng ngừa bệnh bụi phổi bông, nên sử dụng các thiết bị bảo hộ cá nhân để bảo vệ đường hô hấp và giảm thiểu sự tiếp xúc với bụi phổi bông bao gồm:
- Mặt nạ bảo vệ hô hấp: Các loại mặt nạ bảo hộ có thể giúp bảo vệ đường hô hấp khỏi bụi và các hạt nhỏ hơn. Nó cũng giúp giảm thiểu sự tiếp xúc với bụi vải.
- Kính bảo vệ: Kính bảo vệ giúp bảo vệ mắt khỏi bụi và các hạt nhỏ.
- Áo bảo hộ: Áo bảo hộ giúp giảm thiểu sự tiếp xúc với bụi vải. Áo bảo hộ cần phải có thiết kế phù hợp để giảm thiểu khả năng bụi vải có thể xâm nhập vào áo.
- Găng tay: Găng tay giúp bảo vệ tay khỏi bụi và các hạt nhỏ.
- Giày bảo hộ: Giày bảo hộ giúp bảo vệ chân khỏi bụi và các hạt nhỏ.
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng các thiết bị bảo hộ cá nhân, bạn cần tuân thủ các quy trình an toàn lao động và hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
8. Người lao động bị bệnh bụi phổi bông sẽ được bồi thường như thế nào
Tại Việt Nam, người lao động bị bệnh bụi phổi bông sẽ được bồi thường theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản hướng dẫn liên quan. Cụ thể, người lao động bị bệnh bụi phổi bông sẽ được hưởng các quyền lợi sau:
- Hưởng tiền bảo hiểm y tế: Người lao động bị bệnh bụi phổi bông sẽ được hưởng tiền bảo hiểm y tế để chi trả chi phí điều trị, chăm sóc sức khỏe liên quan đến bệnh tật.
- Hưởng chế độ bảo hiểm xã hội: Người lao động bị bệnh bụi phổi bông có thể được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.
- Bồi thường từ người sử dụng lao động: Nếu người lao động bị bệnh bụi phổi bông do sử dụng vật liệu, công cụ, máy móc, thiết bị không đảm bảo an toàn, nhà sử dụng lao động sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường cho tổn thất gây ra.
- Được giám định bệnh nghề nghiệp: Người lao động bị bệnh bụi phổi bông sẽ được giám định bệnh nghề nghiệp để được hưởng các quyền lợi bảo hiểm, hỗ trợ của cơ quan bảo hiểm xã hội.
Tuy nhiên, việc bồi thường cho người lao động bị bệnh bụi phổi bông tại Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn và trở ngại, đặc biệt là trong việc chứng minh nguyên nhân gây bệnh. Do đó, việc phòng ngừa bệnh bụi phổi bông bằng cách đeo đồ bảo hộ và tuân thủ các quy định an toàn là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe của người lao động.
9. Cách điều trị bệnh bụi phổi bông
Để điều trị bệnh bụi phổi bông, cần tuân thủ các phương pháp sau:
- Ngưng tiếp xúc với bụi: Để ngăn ngừa bệnh bụi phổi bông, tránh tiếp xúc với các loại bụi vải thủ công. Nếu bạn phải làm việc trong môi trường có nhiều bụi, hãy đeo đầy đủ trang thiết bị bảo hộ cá nhân như khẩu trang, kính bảo vệ, áo bảo hộ, găng tay và giày bảo hộ.
- Điều trị triệu chứng: Bệnh bụi phổi bông không có thuốc chữa trị cụ thể, do đó, điều trị chỉ hướng đến giảm triệu chứng. Việc sử dụng thuốc kháng viêm, thuốc ho, corticosteroid hoặc bronchodilator có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh.
- Điều trị liên quan: Người bị bệnh bụi phổi bông cần điều trị các vấn đề liên quan đến bệnh phổi khác như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), viêm phế quản, viêm xoang, viêm phổi…
- Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống là một phần quan trọng trong việc điều trị bệnh bụi phổi bông. Tránh tiếp xúc với các loại bụi vải thủ công, ăn uống lành mạnh, hạn chế hút thuốc và tránh khói thuốc.
- Điều trị tại nhà: Để giúp cải thiện tình trạng bệnh, người bị bệnh bụi phổi bông có thể thực hiện các biện pháp tại nhà như uống đủ nước, thực hiện các bài tập thở, giữ vững trạng thái sức khỏe tốt.
10. Cách phòng tránh bệnh bụi phổi bông nghề nghiệp
Để phòng tránh bệnh bụi phổi bông trong môi trường làm việc, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân: Để bảo vệ đường hô hấp của bạn khỏi các tác nhân gây bệnh như bụi vải thủ công, hãy đeo đầy đủ trang thiết bị bảo hộ cá nhân như khẩu trang, kính bảo vệ, áo bảo hộ, găng tay và giày bảo hộ. Hãy đảm bảo rằng trang thiết bị bảo hộ cá nhân của bạn được đeo đúng cách và được thay thế định kỳ.
- Kiểm soát bụi: Để giảm thiểu sự phát tán của bụi vải thủ công trong không khí, hãy sử dụng các thiết bị kiểm soát bụi như hệ thống thông gió hiệu quả, hút bụi và các thiết bị khác để làm sạch môi trường làm việc.
- Thực hiện vệ sinh định kỳ: Thực hiện vệ sinh định kỳ của các khu vực làm việc để giảm thiểu sự tích tụ bụi và tăng cường quản lý bụi.
- Đào tạo nhân viên: Cung cấp đầy đủ thông tin và đào tạo cho nhân viên về các nguy cơ và biện pháp phòng ngừa bệnh bụi phổi bông trong quá trình làm việc.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh về đường hô hấp, bao gồm bệnh bụi phổi bông.
- Thực hiện các biện pháp an toàn khác: Đảm bảo tuân thủ các quy định và quy trình an toàn trong môi trường làm việc, bao gồm việc sử dụng các sản phẩm hóa học an toàn, giữ khoảng cách an toàn với các thiết bị điện, và tránh làm việc trong môi trường có nguy cơ cháy nổ.
11. Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc phòng tránh bệnh bụi phổi bông
Doanh nghiệp có trách nhiệm đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người lao động. Đối với bụi phổi bông nghề nghiệp, doanh nghiệp cần có những trách nhiệm cụ thể như:
- Đảm bảo điều kiện nhà máy sản xuất phải có hệ thống lọc bụi, thông gió, hút bụi cũng như bộ phận giám sát môi trường lao động để kịp thời phát hiện sai sót trong quá trình sản xuất làm tăng nguy cơ gây bệnh phổi nghề nghiệp cho người lao động.
- Tổ chức khám tuyển công nhân, người lao động trước khi tuyển dụng kỹ lưỡng cũng như tổ chức tái khám định kỳ.
- Trang bị dụng cụ, thiết bị bảo hộ lao động cho người lao động làm việc nhằm đảm bảo sức khỏe cho người lao động tránh các tác hại của bụi bông trong môi trường làm việc.
- Thực hiện quan trắc môi trường lao động và báo cáo kết quả quan trắc môi trường lao động định kỳ để đưa ra các biện pháp cải thiện môi trường làm việc cho người lao động.
Đối với người lao động: Tuân thủ, chấp hành theo các quy định an toàn khi làm việc tại các phân xưởng dệt may, gia công có tiếp xúc nhiều với bụi bông, và sử dụng đầy đủ các dụng cụ bảo hộ lao động trong quá trình tham gia hoạt động sản xuất.
12. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc , trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.
- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
13. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.