Bệnh phóng xạ nghề nghiệp là một trong những vấn đề nghiêm trọng đang được quan tâm và nghiên cứu trong lĩnh vực y tế. Đây là loại bệnh có thể gây ra những tác động xấu đến sức khỏe của con người và có thể dẫn đến những hậu quả đáng tiếc, nhưng lại ít được nhắc đến trong cuộc sống hàng ngày.
Với sự phát triển của công nghệ hạt nhân và sử dụng năng lượng nguyên tử trong nhiều lĩnh vực, nguy cơ phóng xạ trở nên phổ biến hơn bao giờ hết.
1. Bệnh phóng xạ nghề nghiệp là gì?
Bệnh phóng xạ nghề nghiệp là tình trạng bệnh lý phát sinh do cơ thể người lao động bị chiếu xạ quá liều trong quá trình lao động.
Bức xạ ion hóa trong môi trường lao động, bao gồm: photon (tia X, tia gamma), hạt điện tử, nơtron, proton, các hạt anpha, các mảnh phân hạch, các ion nặng và các Muon, các Pion tích điện.
Lợi ích của phóng xạ rất to lớn, với những thành tựu của ngành vật lý hạt nhân, đã cho phép sử dụng năng lượng hạt nhân vào nhiều ngành kinh tế quốc dân, hiện nay phóng xạ đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề như y tế, địa chất, thăm dò dầu khí, khai thác mỏ,…
2. Những nghề nghiệp có nguy cơ mắc phải bệnh phóng xạ
Những nghề, công việc tiếp xúc có nguy cơ mắc bệnh phóng xạ:
- Ngành thăm dò địa chất, ngành khai thác dầu khí, khoáng sản có chứa chất phóng xạ, ngành thủy văn,…
- Trong công nghiệp: nhà máy điện nguyên tử, lò phản ứng hạt nhân, nhà máy tách đồng vị phóng xạ, nhà máy xi măng, nhà máy thủy tinh, nhà máy bia, nhà máy giấy, dùng chất phóng xạ đo độ dày và tỷ trọng,… máy đo khuyết tật xác định cấu trúc vật đặc như gỗ, sắt, bê tông, nhà máy nhiệt điện.
- Ngành hàng không, cửa khẩu ứng dụng phóng xạ vào việc kiểm tra hàng hóa, hành lý,…
- Ngành nông nghiệp sử dụng phóng xạ để bảo quản giống, kích thích sinh trưởng cây trồng, diệt vi khuẩn, nấm mốc, bảo quản thực phẩm,…
- Ngành y tế dùng đồng vị phóng xạ trong việc chuẩn đoán, điều trị, thăm dò chức năng, sản xuất thuốc chữa bệnh,…
- Các viện nghiên cứu như: Viện vật lý, Viện năng lượng nguyên tử, Viện địa chất khoáng sản,…
- Ngành quốc phòng: chế tạo vũ khí.
3. Cơ chế và nguyên nhân gây ra bệnh phóng xạ
Các tia bức xạ ion hóa nhiễm vào cơ thể theo 3 cách:
- Chiếu xạ ngoại chiếu: xảy ra khi có tiếp xúc với các nguồn phóng xạ ở bên ngoài ( trong vũ trụ, trong ngành y tế, ngành công nghiệp…).
- Nhiễm xạ ngoại chiếu: Do các chất phóng xạ dây dính vào da, tóc xảy ra trong môi trường làm việc do thiếu trang bị bảo hộ.
- Nhiễm xạ nội chiếu: Cần chú ý, vì nguồn phóng xạ ở ngay trong cơ thể do ăn uống, do sử dụng, do ô nhiễm tại nơi làm việc (phòng thí nghiệm, bệnh viện, nhà máy…).
Khám phá Công cụ tính nguy cơ bệnh phóng xạ nghề nghiệp, chuyên sâu về bệnh phóng xạ trong môi trường làm việc nghề nghiệp. Công cụ này cung cấp đánh giá chi tiết về nguy cơ và đề xuất biện pháp phòng ngừa an toàn, giúp những người làm việc và quản lý hiểu rõ và quản lý tốt hơn về rủi ro trong môi trường làm việc của họ. Với cơ sở dữ liệu đa chiều và thuật toán tiên tiến, công cụ là nguồn thông tin đáng tin cậy cho các chuyên gia y tế và quản lý an toàn nghề nghiệp. Mục tiêu chính của công cụ này là bảo vệ sức khỏe của người lao động khỏi nguy cơ bệnh phóng xạ và giúp giảm thiểu rủi ro, đồng thời đóng góp vào việc duy trì môi trường làm việc an toàn và bền vững.
4. Những triệu chứng và tác hại của bệnh phóng xạ
Biểu hiện bệnh nghề nghiệp do tiếp xúc với tia phóng xạ, xác định rõ nguy cơ ở những công nhân phải tiếp xúc nghề nghiệp.
- Thể nhẹ: Rối loạn điều hoà thần kinh, huyết áp động mạch hạ, mạch nhanh và loạn nhịp xoang, rối loạn vận động ruột và chức năng mật, dễ kích thích.
- Thể tiến triển: biểu hiện lâm sàng và điện tim của chứng loạn dưỡng cơ tim với huyết áp động mạch hạ kéo dài; giảm sản sinh tuỷ xương kéo dài (giảm bạch cầu hạt và limphô bào), giảm tiểu cầu; rối loạn chức năng buồng trứng, ít kinh nguyệt ở nữ giới.
- Viêm da mãn tính do nhiễm xạ ngoại chiếu: Loạn cảm giác, đau, ngứa, da khô, loạn dưỡng móng tay, tăng sừng hoá, xung huyết, nứt nẻ, loét da, đục nhân mắt.
- Dấu hiệu muộn như ung thư da, ung thư xương, bạch cầu tuỷ, ung thư thượng bì phổi.
5. Đồ bảo hộ cần thiết để phòng tránh bệnh phóng xạ nghề nghiệp
Để phòng tránh bệnh phóng xạ trong nghề nghiệp, các công nhân nên được trang bị đầy đủ đồ bảo hộ. Các đồ bảo hộ cần thiết bao gồm:
- Quần áo bảo hộ chống nhiễm phóng xạ được làm từ vật liệu chịu được phóng xạ và có thể ngăn được hạt phóng xạ xâm nhập vào cơ thể. Quần áo bảo hộ phải được thiết kế để bảo vệ toàn bộ người lao động, đặc biệt là các khu vực nhạy cảm như cổ, tay và chân.
- Khẩu trang bảo hộ phù hợp với loại hình công việc.
- Kính bảo hộ có thể bảo vệ mắt và khuôn mặt của người lao động khỏi tác động của phóng xạ, được làm từ chất liệu chịu được phóng xạ và có khả năng chống lại tia UV.
- Găng tay bảo hộ được sử dụng để bảo vệ tay của người lao động khỏi tiếp xúc với chất phóng xạ, được làm từ vật liệu chịu được phóng xạ và phải phù hợp với công việc cụ thể.
- Giày bảo hộ cần được làm từ vật liệu chịu được phóng xạ và phải có độ bền cao để đảm bảo bảo vệ chân của người lao động khỏi các tác động của phóng xạ.
Ngoài ra, người lao động cần được đào tạo để sử dụng đồ bảo hộ và các thiết bị liên quan đến an toàn phòng chống phóng xạ. Bên cạnh đó, cần có các biện pháp an toàn công nghệ phù hợp để giảm thiểu sự tiếp xúc với chất phóng xạ và bảo vệ sức khỏe của người lao động.
6. Người lao động bị bệnh phóng xạ nghề nghiệp sẽ được bồi thường như thế nào
Theo Luật Bảo hiểm xã hội của Việt Nam, nếu người lao động bị bệnh phóng xạ nghề nghiệp, họ có thể được bồi thường theo các quy định sau đây:
- Người lao động bị bệnh phóng xạ nghề nghiệp sẽ được hưởng chế độ bồi thường cho tổn thất sức khỏe theo quy định của pháp luật. Số tiền bồi thường sẽ phụ thuộc vào mức độ tổn thất sức khỏe và năng lực lao động của người lao động.
- Được chăm sóc sức khỏe và điều trị để giảm thiểu các triệu chứng của bệnh.
- Người lao động bị bệnh phóng xạ nghề nghiệp nếu không thể tiếp tục làm việc trong ngành nghề hiện tại, họ cần được hỗ trợ để học tập hoặc đào tạo lại nghề mới để có thể đáp ứng nhu cầu lao động của mình.
- Ngoài các chế độ bồi thường và chăm sóc sức khỏe, người lao động bị bệnh phóng xạ nghề nghiệp còn có quyền được hưởng các chế độ phúc lợi khác như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, phụ cấp người thân, và các chế độ nghỉ phép khác.
Để được hưởng các chế độ bảo hiểm trên, người lao động cần có đầy đủ các chứng từ, giấy tờ để chứng minh bệnh phóng xạ nghề nghiệp và quá trình điều trị của mình.
7. Cách điều trị bệnh phóng xạ nghề nghiệp
Điều trị bệnh phóng xạ nghề nghiệp phải phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và thời gian tiếp xúc với phóng xạ. Các biện pháp điều trị bao gồm:
- Bệnh nhiễm xạ nghề nghiệp tuy không có thuốc điều trị đặc hiệu, nhưng cần chú ý điều trị toàn diện, thực hiện tốt chế độ nghỉ dưỡng; ăn uống đủ chất đạm và sinh tố.
- Thuốc dùng: Các loại an thần, sinh tố B12, B6, thuốc chống chảy máu (Vitamin P, K, rutin), truyền máu,… theo chỉ định của bác sĩ.
- Nghỉ ngơi nơi thoáng mát, không khí trong lành, đảm bảo giấc ngủ tốt, đủ.
Bệnh nhân cần được quan sát và điều trị tại các trung tâm y tế chuyên về bệnh phóng xạ.
8. Cách phòng tránh bệnh phóng xạ nghề nghiệp
Cần tránh xa nguồn phóng xạ khi thao tác; phải dùng các phương tiện điều khiển từ xa, vì lượng chiếu xạ giảm rất nhanh theo khoảng cách. Có tường, màn che chắn phù hợp với từng loại tia khác nhau bởi một tia phóng xạ (tia X, anpha, beta, grama, notron,…) mất đi một phần hoặc toàn phần năng lượng khi đâm xuyên qua tường, các vật liệu che chắn.
- Bảo vệ bằng thời gian vì lưu lượng liều phóng xạ phát ra giảm dần theo thời gian.
- Quần áo bảo hộ lao động và trang bị phòng hộ khác có tác dụng bảo vệ chống sự nhiễm xạ ngoại chiếu và nội chiếu và phần nào chống sự chiếu xạ.
- Người làm việc được đeo 1 chiếc máy đo liều phóng xạ dưới hình thức như bút hay phim cài.
- Khi thao tác với chất phóng xạ được đeo tấm chì, đi găng tay cao su pha chì, mặc quần áo không thấm nước và tắm giặt sau giờ làm việc.
- Khi khám tuyển cần thử máu, không tuyển người có các bệnh về máu; khám sức khoẻ định kỳ 03 hoặc 06 tháng một lần, chú ý xét nghiệm máu để phát hiện sớm các biểu hiện bệnh lý do phóng xạ. Ngoài ra cần khám phát hiện bệnh ngoài da, chú ý vị trí, diện tích và tính chất tiến triển của tổn thương. Đặc biệt chú ý và đi khám ngay khi có các biến đổi ở da.
9. Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc phòng tránh bệnh phóng xạ nghề nghiệp
Doanh nghiệp có trách nhiệm đảm bảo an toàn và sức khỏe của người lao động trong quá trình làm việc, bao gồm cả việc phòng tránh bệnh phóng xạ nghề nghiệp. Để thực hiện trách nhiệm này, doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến an toàn phóng xạ và có các biện pháp cụ thể để phòng tránh bệnh phóng xạ nghề nghiệp, bao gồm:
- Cung cấp cho người lao động các thiết bị bảo hộ như quần áo chống phóng xạ, khẩu trang, kính bảo hộ,… để bảo vệ người lao động khỏi sự tiếp xúc trực tiếp với phóng xạ.
- Cần đảm bảo các trang thiết bị và phương tiện làm việc không phát ra phóng xạ vượt quá mức cho phép. Doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa phóng xạ như sử dụng vật liệu chắn phóng xạ, bảo quản đúng cách các chất phóng xạ, đo kiểm định kỹ thuật an toàn phóng xạ cho các trang thiết bị.
- Tổ chức đào tạo, huấn luyện về an toàn phóng xạ cho người lao động. Đào tạo và huấn luyện này cần bao gồm những kiến thức và kỹ năng cần thiết để ngăn ngừa các nguy cơ liên quan đến phóng xạ.
- Đưa ra các quy trình, phương pháp và đảm bảo sự báo cáo của các sự cố phóng xạ trong quá trình làm việc. Từ đó, những bước tiếp theo có thể được thực hiện để ngăn chặn các sự cố phóng xạ tương tự trong tương lai.
- Thực hiện quan trắc môi trường lao động và báo cáo kết quả quan trắc môi trường lao động định kỳ để đưa ra các biện pháp cải thiện môi trường làm việc cho người lao động.
10. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.
- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
11. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.