Tetrachloro ethene (C2Cl4), một hóa chất phổ biến trong ngành công nghiệp, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người lao động khi tiếp xúc lâu dài. Bài viết này sẽ làm rõ các tác động nguy hiểm của C2Cl4 và những biện pháp bảo vệ cần thiết trong môi trường làm việc.
1. Tetrachloro ethene là gì?
Tetrachloro ethene, hay còn gọi là perchloroethylene, là một hợp chất hữu cơ clo hóa với công thức phân tử C₂Cl₄. Về cấu trúc hóa học, Tetrachloro ethene là ethylene trong đó bốn nguyên tử hydro được thay thế hoàn toàn bằng bốn nguyên tử chlorine, tạo nên công thức cấu tạo Cl₂C=CCl₂.
Về tính chất vật lý, Tetrachloro ethene tồn tại dưới dạng chất lỏng không màu, không cháy, có mùi hơi ngọt và tương tự mùi ether. Khối lượng phân tử của hợp chất này là 165,83 g/mol và số CAS của nó là 127-18-4. Do tính ổn định cao và khả năng hòa tan tốt trong các dung môi hữu cơ như ethanol, ether hay benzene nhưng rất ít tan trong nước (khoảng 1 000 mg/L ở 25 °C)
STT | Tên hóa chất theo tiếng Việt | Tên hóa chất theo tiếng Anh | Mã số HS | Mã số CAS | Công thức hóa học |
1. | Tetraclo etylen | Tetrachloro ethene | 29032300 | 127-18-4 | C2Cl4 |
Xem thêm dịch vụ huấn luyện an toàn hóa chất theo nghị định 113/2017/NĐ-CP
ĐĂNG KÝ HUẤN LUYỆN AN TOÀN LAO ĐỘNG HÓA CHẤT THEO NĐ 113
2. Tetrachloro ethene có nguồn phát sinh từ đâu trong quá trình sản xuất?
Trong các nhà máy sản xuất, tetrachloroethylene chủ yếu được hình thành qua quá trình clo hóa trực tiếp các hydrocarbon như propane, ethylene, propylene, hoặc các dẫn xuất hydrocarbon một phần clo hóa trong điều kiện nhiệt độ cao, với hoặc không có chất xúc tác. Quá trình này có thể thực hiện không xúc tác, thường xảy ra ở nhiệt độ cao, sử dụng carbon tetrachloride làm dung môi phản ứng để hạn chế sự hình thành sản phẩm phụ nặng như hexachlorobenzene. Clo hóa ethylene dichloride (EDC) bằng khí clo ở nhiệt độ khoảng 500–700 °C, kết hợp với carbon tetrachloride, cũng là phương pháp phổ biến để tạo ra.
Một quy trình khác là oxychlorination, trong đó các hợp chất hydrocarbon clo hóa được phản ứng với hydrogen chloride và oxy trong tầng phản ứng có xúc tác, tạo ra hỗn hợp trichloroethylene và tetrachloroethylene, sau đó được tách riêng thông qua chưng cất phân đoạn. Đôi khi, tetrachloroethylene còn được sinh ra từ quá trình pyrolysis carbon tetrachloride ở nhiệt độ khoảng 800 °C, mang lại dung môi clo hóa tinh khiết nhưng đòi hỏi năng lượng cao. Lịch sử thương mại cho thấy quá trình clo hóa trichloroethylene từ đầu thế kỷ 20 là nguồn gốc chính, được cải tiến liên tục nhằm tối ưu hiệu suất và giảm phát sinh sản phẩm phụ độc hại.
Tỷ lệ sản xuất tetrachloroethylene trên mỗi chu trình phản ứng còn phụ thuộc mạnh vào tỉ lệ clo và thời gian tiếp xúc của khí clo với hydrocarbon ban đầu, cũng như áp suất trong hệ thống phản ứng. Việc kiểm soát chặt chẽ thông số vận hành giúp giảm thiểu phát thải hydrogen chloride và sản phẩm phụ như tar, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và tuân thủ quy định bảo vệ môi trường.
3. Những ngành nghề có sử dụng Tetrachloro ethene trong sản xuất
Trong ngành giặt khô, tetrachloroethylene được sử dụng làm dung môi chính để loại bỏ vết bẩn trên sợi vải, nhờ khả năng hòa tan cao và tính không cháy an toàn khi vận hành. Vai trò này không chỉ giới hạn ở việc làm sạch quần áo mà còn bao gồm hoàn thiện vải trước in ấn và xử lý vải công nghiệp chuyên dụng.
Ứng dụng trong tẩy dầu mỡ kim loại là một lĩnh vực khác, nơi hợp chất này có thể loại bỏ hiệu quả dầu mỡ, bụi bẩn và các chất gây ô nhiễm từ bề mặt chi tiết kim loại trước khi sơn hoặc hàn. Trong các ngành công nghiệp đòi hỏi độ sạch cao như chế tạo linh kiện bán dẫn, hàng không vũ trụ và y sinh học, quá trình tẩy rửa chính xác với tetrachloroethylene giúp đảm bảo độ tinh khiết của các bộ phận có độ phức tạp cao. Ngành sản xuất ô tô và hàng không cũng ứng dụng hợp chất này để làm sạch động cơ, các bộ phận truyền động và vệ sinh chi tiết máy móc nặng, nhờ khả năng bay hơi nhanh và không để lại dư lượng.
Tetrachloroethylene còn được dùng như chất trung gian trong tổng hợp các hợp chất fluor hóa và trong tái sinh chất xúc tác tại các nhà máy lọc dầu, đóng góp quan trọng vào chu trình công nghệ hóa dầu. Ngoài ra, vai trò làm dung môi trong sản xuất keo dán, sơn phủ, chất bôi trơn và chất làm sạch bề mặt giúp hợp chất này trở thành thành phần không thể thiếu trong nhiều dây chuyền công nghiệp đa dạng
4. Tetrachloro ethene ảnh hưởng như thế nào đến người lao động
Khi hít phải hơi perchloroethylene ở nồng độ cao, người lao động có thể gặp các triệu chứng kích ứng như cay mắt, nóng rát da và cảm giác bỏng rát ở đường hô hấp trên. Tiếp xúc ngắn hạn còn gây chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu, buồn ngủ và giảm khả năng phối hợp vận động do tác động ức chế lên hệ thần kinh trung ương. Trường hợp da tiếp xúc trực tiếp với dung dịch perchloroethylene có thể dẫn đến khô da, đỏ da và viêm da tiếp xúc, nhất là khi hóa chất ngấm lâu trên bề mặt da.
Tiếp xúc mạn tính với hóa chất này làm tăng nguy cơ tổn thương gan, biểu hiện qua tình trạng men gan tăng cao và viêm gan tiếp xúc, cùng với nguy cơ suy giảm chức năng thận bởi perchloroethylene được chuyển hóa chủ yếu qua gan và thải trừ một phần qua thận. Các nghiên cứu đánh giá của EPA cũng chỉ ra tác động thần kinh mạn tính, như suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung và rối loạn vận động tinh vi, làm suy yếu năng suất và an toàn lao động. Nhiều nghiên cứu dịch tễ học cho thấy lao động trong ngành giặt khô và tẩy dầu mỡ kim loại phải đối mặt với tình trạng mất định hướng, chậm phản ứng và suy giảm thị lực sau nhiều năm phơi nhiễm perchloroethylene.
IARC xếp perchloroethylene vào nhóm 2A – hợp chất có khả năng gây ung thư cho người – dựa trên bằng chứng hạn chế ở người và đủ bằng chứng ở động vật thí nghiệm. Các nghiên cứu dài hạn cũng phát hiện tần suất ung thư gan, thận và bàng quang ở nhóm công nhân tiếp xúc lặp lại perchloroethylene cao hơn so với nhóm đối chứng, ghi nhận qua các điều tra dịch tễ học tại nhiều quốc gia.
5. Nồng độ Tetrachloro ethene an toàn cho phép khi tiếp xúc với con người
Theo quy định của Cơ quan An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Hoa Kỳ (OSHA), nồng độ trung bình trọng số theo thời gian (TWA) cho phép trong 8 giờ làm việc là 100 ppm (tương đương 670 mg/m³), với giới hạn trần 200 ppm không vượt quá 5 phút trong bất kỳ khoảng 3 giờ nào và đỉnh tối đa 300 ppm trong suốt ca làm việc. Viện An toàn và Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIOSH) xếp vào nhóm “Ca – potential occupational carcinogen”, khuyến nghị kiểm soát nồng độ xuống mức thấp nhất có thể nhưng vẫn dùng REL ở mức 100 ppm TWA và giới hạn ngắn hạn 200 ppm cho 5 phút.
Giá trị giới hạn ngưỡng (TLV) do ACGIH đề xuất là 25 ppm cho TWA 8 giờ và 100 ppm cho STEL (15 phút), nhằm bảo vệ công nhân khỏi các tác động thần kinh và kích ứng hô hấp khi phơi nhiễm lâu dài. Tại California, Tiểu ban An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (Cal/OSHA) áp dụng PEL 25 ppm cho TWA 8 giờ, tương đương TLV của ACGIH, nhằm giảm thiểu rủi ro ung thư và độc tính mạn tính. Năm 1976, NIOSH từng khuyến cáo REL tạm thời ở mức 50 ppm cho TWA 10 giờ để hạn chế tác động thần kinh và kích ứng đường hô hấp, sau đó cập nhật thành khuyến nghị không định lượng, yêu cầu giảm tiếp xúc xuống mức thấp nhất có thể.
Ở châu Âu, Ủy ban Khoa học về Tác nhân Hóa học (SCOEL) khuyến nghị OEL ở mức 20 ppm cho TWA 8 giờ và 40 ppm cho STEL 15 phút, đồng thời xác định giới hạn sinh học (BLV) 0,4 mg tetrachloroethylene trên lít máu để giám sát phơi nhiễm. Gần đây, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) xác định Giá trị Giới hạn Tiếp xúc Hóa chất Hiện hữu (ECEL) ở 0,14 ppm (0,98 mg/m³) TWA 8 giờ dựa trên phân tích rủi ro lâu dài, đề xuất mức an toàn hơn nhiều so với các tiêu chuẩn truyền thống.
LƯU Ý: THÔNG TIN CHỈ MANG TÍNH CHẤT THAM KHẢO!
Ở mức độ cơ bản, nếu làm việc trong môi trường công nghiệp, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và hạn chế tiếp xúc với Tetraclo etylen là quan trọng. Các tổ chức như Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ở Hoa Kỳ cung cấp các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn để bảo vệ người lao động khỏi tác động tiêu cực của các chất hóa học.
6. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của Tetrachloro ethene đến sức khỏe người lao động
Để giảm thiểu ảnh hưởng của tetrachloroethylene đến sức khỏe người lao động, việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật, tổ chức và bảo vệ cá nhân là vô cùng quan trọng.
Trước hết, cần thiết lập hệ thống thông gió hiệu quả trong khu vực làm việc để đảm bảo nồng độ hóa chất trong không khí luôn ở mức an toàn. Việc sử dụng hệ thống hút khí độc và che chắn khu vực phát sinh hóa chất là cần thiết để giảm nồng độ hóa chất trong không khí. Ngoài ra, trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân như mặt nạ phòng độc, găng tay và quần áo bảo hộ giúp ngăn chặn tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Cuối cùng, tuân thủ quy trình an toàn và thường xuyên quan trắc môi trường lao động để đảm bảo nồng độ hóa chất không vượt quá giới hạn cho phép, từ đó bảo vệ sức khỏe người lao động.
Ngoài ra, việc sử dụng các dung môi thay thế ít độc hại hơn trong quá trình sản xuất cũng là một giải pháp hiệu quả. Các dung môi này không chỉ giảm thiểu tác động đến sức khỏe người lao động mà còn góp phần bảo vệ môi trường xung quanh. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo hiệu quả sản xuất không bị ảnh hưởng.
Cuối cùng, việc nâng cao nhận thức và đào tạo cho người lao động về các nguy cơ và biện pháp phòng ngừa khi tiếp xúc với hóa chất là rất quan trọng. Thông qua việc cung cấp thông tin và huấn luyện định kỳ, người lao động có thể chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và đồng nghiệp.
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động cần được đào tạo và giáo dục về nguy cơ và biện pháp an toàn khi làm việc với loại hóa chất này. Đào tạo này cần được cung cấp định kỳ và thường xuyên để đảm bảo sự hiểu biết và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn.
Định kỳ tổ chức quan trắc môi trường lao động trong nhà máy xí nghiệp, thu thập và phân tích các yếu tố có hại cho người lao động, từ đó điều chỉnh giảm mức nguy hại để phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho họ.
7. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.

- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
8. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.