Dichloroethane (C₂H₄Cl₂) là hóa chất độc hại thường dùng trong công nghiệp, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe người lao động. Tiếp xúc lâu dài có thể gây tổn thương hệ hô hấp, thần kinh, gan và thận. Bài viết này sẽ phân tích tác động của hóa chất này và đề xuất biện pháp bảo vệ an toàn hiệu quả.
1. Dichloro ethane là gì?
Dichloroethane, có công thức hóa học C₂H₄Cl₂, là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm halogen hóa, tồn tại ở dạng lỏng không màu, dễ bay hơi và có mùi giống ether. Hóa chất này có hai đồng phân chính: 1,1-dichloroethane và 1,2-dichloroethane, trong đó 1,2-dichloroethane (còn gọi là ethylene dichloride) được sử dụng phổ biến hơn trong công nghiệp.
Dichloroethane chủ yếu được dùng làm dung môi trong sản xuất nhựa PVC, chất tẩy rửa công nghiệp, sơn và thuốc trừ sâu. Ngoài ra, nó cũng được sử dụng trong quá trình chiết xuất dầu, làm chất trung gian để tổng hợp các hợp chất hữu cơ khác và là một thành phần trong nhiên liệu xăng có pha phụ gia chống kích nổ.
Hợp chất này có tính chất hóa học đặc trưng của các dẫn xuất halogen, dễ cháy và có khả năng phản ứng với các tác nhân oxy hóa mạnh. Do tính bay hơi cao, dichloroethane có thể phát tán nhanh vào không khí, tạo ra nguy cơ phơi nhiễm qua đường hô hấp. Khi tiếp xúc trực tiếp với da hoặc mắt, hóa chất này có thể gây kích ứng và tổn thương nghiêm trọng. Vì vậy, việc hiểu rõ bản chất và đặc điểm của dichloroethane là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho người lao động khi làm việc trong môi trường có sử dụng hóa chất này.
STT | Tên hóa chất theo tiếng Việt | Tên hóa chất theo tiếng Anh | Mã số HS | Mã số CAS | Công thức hóa học |
1. | Diclo etan | Dichloro ethane | 29031990 | 75-34-3; 107-06-2 | C2H4Cl2 |
Xem thêm dịch vụ huấn luyện an toàn hóa chất theo nghị định 113/2017/NĐ-CP
ĐĂNG KÝ HUẤN LUYỆN AN TOÀN LAO ĐỘNG HÓA CHẤT THEO NĐ 113
2. Dichloro ethane có nguồn phát sinh từ đâu trong quá trình sản xuất?
Hợp chất C₂H₄Cl₂ phát sinh chủ yếu từ quá trình sản xuất công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực hóa chất và nhựa. Một trong những nguồn quan trọng nhất là quá trình tổng hợp nhựa polyvinyl chloride (PVC), trong đó hợp chất này đóng vai trò trung gian để tạo ra vinyl chloride monomer (VCM), nguyên liệu chính của PVC.
Ngoài ra, trong ngành công nghiệp hóa dầu, hợp chất này có thể xuất hiện như một sản phẩm phụ khi tinh chế dầu mỏ hoặc sản xuất các hợp chất clo hóa khác. Trong quá trình sản xuất dung môi, chất tẩy rửa công nghiệp, keo dán và sơn, lượng khí hoặc hơi chứa C₂H₄Cl₂ có thể phát tán ra môi trường làm việc.
Một nguồn phát sinh khác đến từ quá trình xử lý hóa chất, khi hợp chất này được sử dụng để chiết xuất và làm sạch dầu mỡ trong các ngành công nghiệp cơ khí và điện tử. Việc lưu trữ, vận chuyển và sử dụng không đúng quy trình cũng có thể dẫn đến rò rỉ hơi hoặc chất lỏng ra môi trường làm việc, gây nguy cơ tiếp xúc cho người lao động.
3. Những ngành nghề có sử dụng Dichloro ethane trong sản xuất
Trong ngành công nghiệp sản xuất nhựa, đặc biệt là polyvinyl chloride (PVC), hợp chất C₂H₄Cl₂ được sử dụng làm nguyên liệu trung gian để tổng hợp vinyl chloride monomer (VCM). PVC là vật liệu quan trọng trong sản xuất ống nhựa, màng bọc thực phẩm, sàn vinyl và nhiều sản phẩm nhựa khác.
Ngành công nghiệp hóa chất cũng sử dụng hợp chất này để sản xuất dung môi công nghiệp, chất tẩy rửa khô, sơn và keo dán. Trong các nhà máy sản xuất sơn, keo và chất kết dính, hợp chất này đóng vai trò hòa tan hoặc cải thiện tính chất kết dính của sản phẩm.
Trong lĩnh vực lọc dầu và hóa dầu, C₂H₄Cl₂ có mặt trong quá trình tinh chế dầu mỏ và sản xuất các hợp chất hữu cơ clo hóa. Ngoài ra, ngành công nghiệp điện tử và cơ khí sử dụng hợp chất này để làm sạch bề mặt kim loại, tẩy dầu mỡ và loại bỏ tạp chất trong quá trình sản xuất linh kiện và thiết bị.
Ngành dệt may và in ấn cũng ứng dụng hợp chất này trong một số quy trình xử lý vải và in ấn công nghiệp. Việc sử dụng chủ yếu tập trung vào xử lý bề mặt vải, loại bỏ tạp chất và hỗ trợ quá trình nhuộm hoặc in trên các loại vật liệu đặc biệt.
4. Dichloro ethane ảnh hưởng như thế nào đến người lao động
Việc tiếp xúc với hợp chất C₂H₄Cl₂ trong môi trường làm việc có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người lao động, đặc biệt là qua đường hô hấp, da và mắt. Khi hít phải hơi của hợp chất này, người lao động có thể gặp các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn và kích ứng đường hô hấp. Tiếp xúc ở nồng độ cao có thể dẫn đến tổn thương hệ thần kinh trung ương, gây mất ý thức hoặc suy hô hấp cấp tính.
Tiếp xúc qua da cũng là một nguy cơ đáng lo ngại, đặc biệt khi hóa chất này thẩm thấu vào cơ thể qua bề mặt da. Người lao động có thể bị kích ứng, mẩn đỏ, viêm da hoặc bỏng hóa chất nếu tiếp xúc trực tiếp mà không có biện pháp bảo vệ. Nếu hợp chất này bắn vào mắt, nó có thể gây bỏng giác mạc, đau rát và ảnh hưởng đến thị lực.
Về lâu dài, việc tiếp xúc liên tục có thể gây tổn thương gan và thận do khả năng tích tụ và chuyển hóa của hợp chất này trong cơ thể. Các nghiên cứu cũng cho thấy nguy cơ ung thư tăng cao khi tiếp xúc kéo dài với nồng độ vượt ngưỡng an toàn. Ngoài ra, hệ thần kinh có thể bị ảnh hưởng với các triệu chứng như suy giảm trí nhớ, rối loạn thần kinh ngoại biên và giảm khả năng tập trung.
5. Nồng độ Dichloro ethane an toàn cho phép khi tiếp xúc với con người
Hiện tại, chưa tìm thấy thông tin cụ thể về nồng độ tiếp xúc an toàn đối với Dichloro ethane trong các tài liệu pháp luật Việt Nam. Do đó, việc xác định mức độ an toàn khi tiếp xúc với Dichloro ethane cần tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế và thực hành tốt trong ngành công nghiệp.
Ở mức độ cơ bản, nếu làm việc trong môi trường công nghiệp, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và hạn chế tiếp xúc với Diclo etan là quan trọng. Các tổ chức như Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ở Hoa Kỳ cung cấp các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn để bảo vệ người lao động khỏi tác động tiêu cực của các chất hóa học.
6. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của Dichloro ethane đến sức khỏe người lao động
Kiểm soát môi trường làm việc là một trong những biện pháp quan trọng nhằm giảm thiểu tác động của C₂H₄Cl₂ đối với sức khỏe người lao động. Hệ thống thông gió cần được thiết kế hiệu quả để hạn chế sự tích tụ hơi hóa chất trong không khí. Việc sử dụng các hệ thống hút khí cục bộ tại khu vực phát sinh giúp giảm nồng độ hóa chất trong không gian làm việc, từ đó giảm nguy cơ hít phải hơi độc hại.
Sử dụng trang bị bảo hộ cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người lao động. Các loại mặt nạ lọc khí chuyên dụng giúp ngăn chặn hít phải hơi độc, trong khi găng tay, kính bảo hộ và quần áo chống hóa chất giúp giảm nguy cơ tiếp xúc qua da. Những thiết bị này cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo hiệu quả bảo vệ trong quá trình làm việc.
Đào tạo và hướng dẫn an toàn lao động là yếu tố then chốt giúp người lao động nhận biết nguy cơ và tuân thủ quy trình làm việc an toàn. Việc tổ chức các buổi tập huấn định kỳ giúp nâng cao nhận thức về tác hại của C₂H₄Cl₂ và hướng dẫn các biện pháp xử lý sự cố khi có rò rỉ hóa chất. Bên cạnh đó, người lao động cần được khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu ảnh hưởng đến hệ hô hấp, thần kinh và gan thận, giúp kịp thời can thiệp y tế nếu cần thiết.
Áp dụng công nghệ thay thế hoặc cải tiến quy trình sản xuất là một giải pháp lâu dài giúp giảm sự phụ thuộc vào C₂H₄Cl₂. Việc sử dụng các hợp chất thay thế ít độc hại hơn hoặc cải thiện kỹ thuật xử lý hóa chất có thể góp phần bảo vệ sức khỏe người lao động, đồng thời nâng cao tính bền vững trong sản xuất công nghiệp.
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động cần được đào tạo và giáo dục về nguy cơ và biện pháp an toàn khi làm việc với loại hóa chất này. Đào tạo này cần được cung cấp định kỳ và thường xuyên để đảm bảo sự hiểu biết và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn.
Định kỳ tổ chức quan trắc môi trường lao động trong nhà máy xí nghiệp, thu thập và phân tích các yếu tố có hại cho người lao động, từ đó điều chỉnh giảm mức nguy hại để phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho họ.
7. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.

- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
8. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.