Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) là một hợp chất hữu cơ có trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong các nhà máy sản xuất sử dụng hóa chất này. Bài viết sẽ khám phá tác động của Chrysen đối với sức khỏe người lao động, từ nguy cơ ung thư đến các vấn đề về hô hấp và da.
1. Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) là gì?
Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) có công thức hóa học C18H12 là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Đây là một trong những hợp chất phức tạp có cấu trúc gồm ba vòng benzen liên kết với nhau, tạo thành một khối cấu trúc lớn. Với công thức C18H12, mỗi phân tử Chrysen chứa 18 nguyên tử carbon và 12 nguyên tử hydro. Chrysen là một hợp chất không màu, không tan trong nước, nhưng có thể hòa tan trong các dung môi hữu cơ như acetone, ethanol và benzene.
Cấu trúc phân tử của Chrysen gồm có ba vòng benzen liền kề nhau, mỗi vòng chia sẻ một số liên kết pi giữa các nguyên tử carbon. Do đặc tính này, Chrysen có tính chất hóa học tương tự như các hợp chất PAHs khác, dễ dàng tham gia vào các phản ứng oxy hóa, phản ứng tạo liên kết với các phân tử khác, và thậm chí có thể trở thành chất gây ô nhiễm trong môi trường khi bị phân hủy không hoàn toàn. Hợp chất này có mặt trong nhiều sản phẩm công nghiệp, đặc biệt là trong quá trình cháy không hoàn toàn của các nhiên liệu hóa thạch, và nó cũng có thể được tìm thấy trong khói thuốc lá, khí thải động cơ và trong các sản phẩm hóa học tổng hợp.
Chrysen không chỉ là một hợp chất dễ bị phân hủy trong môi trường, mà còn được biết đến là một chất gây ung thư khi con người tiếp xúc lâu dài hoặc ở nồng độ cao. Vì vậy, hiểu rõ về công thức hóa học và tính chất của Chrysen rất quan trọng để đánh giá được nguy cơ mà nó có thể gây ra đối với sức khỏe con người, đặc biệt là đối với người lao động làm việc trong các môi trường có sự hiện diện của chất này.
STT | Tên hóa chất theo tiếng Việt | Tên hóa chất theo tiếng Anh | Mã số HS | Mã số CAS | Công thức hóa học |
1. | Chrysen | Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) | 29029090 | 0218-01-09 | C18H12 |
Xem thêm dịch vụ huấn luyện an toàn hóa chất theo nghị định 113/2017/NĐ-CP
ĐĂNG KÝ HUẤN LUYỆN AN TOÀN LAO ĐỘNG HÓA CHẤT THEO NĐ 113
2. Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) có nguồn phát sinh từ đâu trong quá trình sản xuất?
Hợp chất này phát sinh chủ yếu từ các quá trình sản xuất công nghiệp, đặc biệt là trong các hoạt động liên quan đến việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch không hoàn toàn. Trong quá trình sản xuất như luyện kim, đốt than, dầu mỏ hoặc trong các ngành công nghiệp sử dụng động cơ đốt trong, các phản ứng nhiệt độ cao có thể tạo ra Chrysen như một sản phẩm phụ. Ngoài ra, Chrysen cũng có thể được hình thành trong quá trình sản xuất nhựa, cao su, hoặc các chất dẻo, nơi các phản ứng phân hủy không hoàn chỉnh các hợp chất hữu cơ tạo ra các PAHs, trong đó có Chrysen.
Ngoài các ngành công nghiệp, hợp chất này cũng có thể xuất hiện trong các quá trình sản xuất liên quan đến hóa chất tổng hợp hoặc trong các nhà máy xử lý chất thải, nơi nhiệt độ và các yếu tố phản ứng hóa học không kiểm soát có thể tạo ra Chrysen như một chất độc hại. Những nơi này thường có mức độ phát sinh cao do các điều kiện sản xuất không hoàn hảo hoặc thiếu kiểm soát trong việc xử lý các khí thải.
Chrysen còn có thể có mặt trong các hoạt động sản xuất năng lượng, đặc biệt là từ quá trình đốt cháy nhiên liệu rắn, lỏng và khí. Trong các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất hoặc các ngành công nghiệp liên quan đến xử lý khí thải, hợp chất này được hình thành chủ yếu từ các phản ứng nhiệt phân không hoàn chỉnh hoặc từ các quá trình nấu chảy, khử lưu huỳnh của nhiên liệu.
3. Những ngành nghề có sử dụng Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) trong sản xuất
Chất này thường xuất hiện trong các ngành công nghiệp liên quan đến quá trình đốt cháy nhiên liệu và sản xuất các sản phẩm hóa học. Một trong những ngành nghề chính có sự hiện diện của hợp chất này là ngành công nghiệp luyện kim. Trong quá trình luyện thép hoặc nhôm, các khí thải từ các lò nung và quá trình oxy hóa không hoàn chỉnh có thể sinh ra Chrysen cùng với các hợp chất PAHs khác.
Ngành công nghiệp hóa dầu cũng là một nguồn phát sinh chính của Chrysen. Khi chế biến dầu mỏ hoặc sản xuất các sản phẩm từ dầu, các phản ứng nhiệt độ cao hoặc quá trình cracking (phân hủy phân tử dầu) có thể tạo ra hợp chất này. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp sản xuất nhựa và cao su cũng có thể chứa Chrysen trong các sản phẩm cuối cùng hoặc trong khí thải phát sinh từ quá trình chế tạo, đặc biệt khi quá trình sản xuất có sự tham gia của các hóa chất dễ dàng sinh ra PAHs.
Ngoài ra, ngành công nghiệp năng lượng, đặc biệt là các nhà máy nhiệt điện đốt than và dầu, cũng có thể là nơi phát sinh Chrysen do quá trình đốt cháy không hoàn chỉnh. Những khí thải từ các nhà máy này chứa nhiều hợp chất hữu cơ, bao gồm Chrysen, được sinh ra từ việc đốt nhiên liệu rắn hoặc lỏng.
Cuối cùng, các ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng như gạch, xi măng, và các vật liệu khác có thể sử dụng quá trình nung nóng mạnh, qua đó phát sinh khí thải chứa Chrysen, đặc biệt là trong các hệ thống xử lý chất thải hoặc các nhà máy chế biến kim loại.
4. Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) ảnh hưởng như thế nào đến người lao động
Khi người lao động tiếp xúc với hợp chất này trong môi trường làm việc, nó có thể gây ra nhiều tác động xấu đến sức khỏe. Một trong những tác động nghiêm trọng nhất là nguy cơ ung thư. Chrysen được xếp vào nhóm các chất có khả năng gây ung thư cho con người, đặc biệt là khi tiếp xúc lâu dài với nồng độ cao. Việc hít phải bụi hoặc khí thải chứa Chrysen trong không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư da, hoặc các bệnh ung thư liên quan đến hệ hô hấp.
Ngoài tác động ung thư, người lao động còn có thể gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp. Khi hít phải Chrysen qua không khí, các hạt bụi nhỏ có thể xâm nhập vào phổi và gây ra các bệnh lý như viêm phế quản mãn tính, hen suyễn, hoặc các bệnh lý liên quan đến phổi khác. Những người lao động làm việc trong môi trường có sự hiện diện của hợp chất này có nguy cơ mắc các bệnh lý phổi cao hơn so với những người không tiếp xúc.
Chrysen cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe da của người lao động. Việc tiếp xúc trực tiếp với các chất có chứa Chrysen có thể gây ra các bệnh lý về da, như viêm da, mẩn đỏ hoặc kích ứng da. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến sự phát triển của các tổn thương da mãn tính hoặc các tình trạng dị ứng.
Bên cạnh các vấn đề về hô hấp và da, người lao động còn có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài liên quan đến hệ thần kinh và miễn dịch. Tiếp xúc kéo dài với Chrysen có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh.
5. Nồng độ Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) an toàn cho phép khi tiếp xúc với con người
Tại Việt Nam, nồng độ an toàn của Chrysen khi tiếp xúc với con người chủ yếu được quy định trong các tiêu chuẩn về an toàn lao động và bảo vệ sức khỏe người lao động. Cụ thể, các quy định này nhằm đảm bảo mức độ phơi nhiễm không vượt quá giới hạn cho phép trong các môi trường làm việc có sự hiện diện của hợp chất này. Bộ Y tế và các cơ quan chức năng liên quan quy định giới hạn nồng độ Chrysen trong không khí nơi làm việc không được vượt quá 0,1 microgram/m³ đối với nồng độ trung bình trong 8 giờ làm việc. Mức này được đưa ra để bảo vệ sức khỏe người lao động, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tiếp xúc lâu dài với Chrysen.
Trên thế giới, các tổ chức y tế và an toàn lao động quốc tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) cũng đã đưa ra các khuyến nghị và quy định về mức độ tiếp xúc an toàn với Chrysen. WHO khuyến cáo rằng nồng độ Chrysen trong không khí không nên vượt quá mức 0,1 microgram/m³ trong môi trường làm việc. Tổ chức IARC đã xếp Chrysen vào nhóm 1, tức là chất có khả năng gây ung thư cho con người, và khuyến cáo cần giảm thiểu tiếp xúc với chất này càng nhiều càng tốt, đặc biệt trong các ngành công nghiệp liên quan đến sản xuất hoặc xử lý các vật liệu chứa Chrysen.
Ngoài ra, các quốc gia như Hoa Kỳ và các nước trong Liên minh Châu Âu cũng có các quy định tương tự về giới hạn tiếp xúc với Chrysen tại nơi làm việc. Ví dụ, Cơ quan Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (OSHA) tại Mỹ quy định mức giới hạn tiếp xúc tối đa cho phép với Chrysen là 0,2 microgram/m³ trong một ca làm việc 8 giờ. Các quy định này nhằm bảo vệ người lao động khỏi các nguy cơ sức khỏe lâu dài liên quan đến tiếp xúc với các hợp chất có khả năng gây ung thư như Chrysen.
Ở mức độ cơ bản, nếu làm việc trong môi trường công nghiệp, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và hạn chế tiếp xúc với Chrysen là quan trọng. Các tổ chức như Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ở Hoa Kỳ cung cấp các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn để bảo vệ người lao động khỏi tác động tiêu cực của các chất hóa học.
6. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của Chrysen (1,2-benzo phenanthrene) đến sức khỏe người lao động
Để giảm thiểu ảnh hưởng của hợp chất này đến sức khỏe người lao động, các biện pháp phòng ngừa chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát nguồn phát sinh, cải thiện môi trường làm việc và bảo vệ trực tiếp người lao động. Một trong những biện pháp quan trọng nhất là kiểm soát nồng độ Chrysen trong không khí tại các khu vực làm việc. Các công ty cần thiết lập hệ thống thông gió hiệu quả để làm sạch không khí, đảm bảo nồng độ của hợp chất này không vượt quá giới hạn an toàn cho phép. Sử dụng các thiết bị hút bụi và hệ thống lọc khí là một giải pháp giúp giảm thiểu bụi và khí thải chứa Chrysen trong không gian làm việc.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy trình sản xuất an toàn, hạn chế sự phát sinh của Chrysen trong quá trình sản xuất cũng rất quan trọng. Các công nghệ tiên tiến, như phương pháp sản xuất không đốt cháy hoặc sử dụng công nghệ thấp khí thải, có thể giúp giảm thiểu sự hình thành Chrysen trong các ngành công nghiệp. Các doanh nghiệp cần đảm bảo rằng các thiết bị máy móc được bảo trì và vận hành đúng cách để tránh việc phát sinh các chất độc hại từ các phản ứng hóa học không hoàn chỉnh.
Đồng thời, người lao động cũng cần được trang bị đầy đủ bảo hộ cá nhân để giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp với Chrysen. Việc sử dụng khẩu trang lọc bụi, áo bảo hộ, găng tay và các thiết bị bảo vệ mắt là cần thiết khi làm việc trong môi trường có khả năng phát sinh hợp chất này. Các phương pháp này giúp hạn chế tiếp xúc trực tiếp với bụi hoặc khí thải chứa Chrysen, từ đó bảo vệ sức khỏe của người lao động.
Ngoài ra, việc đào tạo và nâng cao nhận thức cho người lao động về nguy cơ và các biện pháp phòng ngừa khi làm việc trong môi trường có sự hiện diện của Chrysen cũng là một yếu tố quan trọng. Các chương trình đào tạo về an toàn lao động sẽ giúp người lao động hiểu rõ hơn về các tác hại của hợp chất này và biết cách sử dụng các biện pháp bảo vệ một cách hiệu quả.
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động cần được đào tạo và giáo dục về nguy cơ và biện pháp an toàn khi làm việc với loại hóa chất này. Đào tạo này cần được cung cấp định kỳ và thường xuyên để đảm bảo sự hiểu biết và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn.
Định kỳ tổ chức quan trắc môi trường lao động trong nhà máy xí nghiệp, thu thập và phân tích các yếu tố có hại cho người lao động, từ đó điều chỉnh giảm mức nguy hại để phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho họ.
7. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.

- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
8. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.