Dichlorvos (C4H7Cl2O4P) là hóa chất được sử dụng phổ biến trong công nghiệp, nhưng ít ai biết rằng nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe người lao động. Tiếp xúc lâu dài có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng thần kinh, hô hấp và nguy cơ ung thư. Vậy làm sao để bảo vệ bản thân? Hãy cùng tìm hiểu ngay!
1. Dichlorvos là gì?
Dichlorvos, có công thức hóa học C₄H₇Cl₂O₄P, là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm phospho hữu cơ, được sử dụng chủ yếu làm thuốc trừ sâu và diệt côn trùng. Hợp chất này tồn tại dưới dạng lỏng không màu hoặc hơi vàng nhạt, có mùi đặc trưng. Với đặc tính dễ bay hơi, Dichlorvos thường được ứng dụng trong nông nghiệp, công nghiệp chế biến thực phẩm, cũng như trong các sản phẩm kiểm soát côn trùng trong nhà.
Về mặt hóa học, Dichlorvos là một ester phosphoric có chứa nhóm dichlorovinyl, giúp nó có khả năng tác động mạnh lên hệ thần kinh của côn trùng và nhiều loài sinh vật khác. Cơ chế hoạt động của Dichlorvos chủ yếu dựa vào việc ức chế enzyme cholinesterase, gây gián đoạn dẫn truyền thần kinh, dẫn đến tê liệt và tử vong đối với côn trùng mục tiêu.
Do hiệu quả nhanh chóng và khả năng kiểm soát côn trùng mạnh mẽ, Dichlorvos được sử dụng rộng rãi trong các nhà máy sản xuất, đặc biệt là trong ngành công nghiệp thực phẩm, nơi cần kiểm soát côn trùng gây hại. Tuy nhiên, việc sử dụng hóa chất này cũng đặt ra nhiều vấn đề về an toàn lao động và sức khỏe con người, đặc biệt là khi tiếp xúc lâu dài hoặc không có biện pháp bảo hộ phù hợp.
STT | Tên hóa chất theo tiếng Việt | Tên hóa chất theo tiếng Anh | Mã số HS | Mã số CAS | Công thức hóa học |
1. | Dichlorvos | Dichlorvos | 29199000 | 62-73-7 | C4H7Cl2O4P |
Xem thêm dịch vụ huấn luyện an toàn hóa chất theo nghị định 113/2017/NĐ-CP
ĐĂNG KÝ HUẤN LUYỆN AN TOÀN LAO ĐỘNG HÓA CHẤT THEO NĐ 113
2. Dichlorvos có nguồn phát sinh từ đâu trong quá trình sản xuất?
Trong quá trình sản xuất, hóa chất này có thể phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, chủ yếu từ công đoạn pha chế, đóng gói và ứng dụng trong sản phẩm cuối cùng. Khi được tổng hợp và pha trộn trong nhà máy, các thành phần hóa học tham gia phản ứng tạo ra khí hoặc hơi chứa Dichlorvos, có thể lan tỏa vào không khí.
Quá trình đóng gói và vận chuyển cũng có thể góp phần phát tán hợp chất này, đặc biệt nếu xảy ra rò rỉ từ bao bì hoặc thùng chứa. Khi các sản phẩm có chứa Dichlorvos được sử dụng trong công nghiệp hoặc trong không gian kín như kho chứa, nhà máy chế biến thực phẩm, lượng hóa chất bay hơi có thể tích tụ, làm tăng nguy cơ tiếp xúc cho người lao động.
Ngoài ra, hệ thống thông gió không đủ hiệu quả hoặc việc xử lý chất thải không đúng cách cũng là nguyên nhân khiến Dichlorvos tồn lưu trong môi trường làm việc. Các thiết bị và bề mặt tiếp xúc trực tiếp với hóa chất nếu không được vệ sinh thường xuyên cũng có thể trở thành nguồn phát sinh, kéo dài thời gian tiếp xúc của công nhân trong nhà máy.
3. Những ngành nghề có sử dụng Dichlorvos trong sản xuất
Trong ngành nông nghiệp, hóa chất này được sử dụng rộng rãi trong sản xuất thuốc trừ sâu nhằm kiểm soát côn trùng gây hại trên cây trồng và kho lưu trữ nông sản. Các doanh nghiệp sản xuất và phân phối thuốc bảo vệ thực vật thường ứng dụng hợp chất này trong các chế phẩm dạng phun hoặc xông hơi để tiêu diệt sâu bọ, giúp bảo vệ năng suất cây trồng.
Trong công nghiệp chế biến thực phẩm, đặc biệt là các nhà máy sản xuất, bảo quản và đóng gói thực phẩm khô như ngũ cốc, gạo, đậu và cà phê, hóa chất này được sử dụng để phòng chống côn trùng xâm nhập. Các cơ sở này thường áp dụng phương pháp xử lý không gian hoặc tẩm vào bao bì để ngăn ngừa nhiễm khuẩn và côn trùng phá hoại trong quá trình lưu trữ.
Ngoài ra, ngành sản xuất vật liệu và dược phẩm thú y cũng có thể sử dụng hợp chất này để chế tạo các sản phẩm kiểm soát ký sinh trùng trên gia súc, gia cầm. Các trang trại chăn nuôi và nhà máy sản xuất sản phẩm diệt côn trùng trong môi trường nuôi trồng thường áp dụng hóa chất này để giảm thiểu sự phát triển của ruồi, muỗi và ve bét.
Trong lĩnh vực kiểm soát dịch hại đô thị, các công ty chuyên về diệt côn trùng thường sử dụng hợp chất này trong các sản phẩm dạng xịt hoặc bẫy hơi nhằm loại bỏ gián, muỗi và các loại côn trùng gây hại trong nhà ở, nhà hàng, khách sạn và khu vực công cộng.
4. Dichlorvos ảnh hưởng như thế nào đến người lao động
Khi người lao động tiếp xúc với hóa chất này trong môi trường làm việc, hệ thần kinh trung ương có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng do cơ chế ức chế enzyme cholinesterase. Sự suy giảm hoạt động của enzyme này dẫn đến tình trạng rối loạn thần kinh, gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn và co giật nếu nhiễm độc ở mức độ cao.
Hệ hô hấp cũng chịu tác động khi hít phải hơi hoặc bụi chứa hóa chất trong không khí. Người lao động có thể gặp các triệu chứng như ho, khó thở, kích ứng mũi và họng. Tiếp xúc lâu dài có thể làm tổn thương phổi, tăng nguy cơ mắc các bệnh hô hấp mãn tính và suy giảm chức năng hô hấp.
Đối với hệ tiêu hóa, việc vô tình nuốt phải hóa chất có thể gây buồn nôn, nôn mửa, đau bụng và tiêu chảy. Trong trường hợp ngộ độc nghiêm trọng, người lao động có thể bị suy giảm chức năng gan và thận do cơ thể phải làm việc quá mức để đào thải chất độc ra ngoài.
Làn da và mắt cũng dễ bị kích ứng khi tiếp xúc trực tiếp với hóa chất này. Tiếp xúc qua da có thể gây mẩn đỏ, ngứa ngáy hoặc viêm da, trong khi hóa chất bắn vào mắt có thể gây kích ứng mạnh, chảy nước mắt và giảm thị lực tạm thời. Nếu tiếp xúc thường xuyên mà không có biện pháp bảo hộ, nguy cơ mắc các bệnh về da liễu và tổn thương giác mạc sẽ gia tăng đáng kể.
5. Nồng độ Dichlorvos an toàn cho phép khi tiếp xúc với con người
Theo Quyết định số 3733/2002/QĐ-BYT của Bộ Y tế, giá trị giới hạn tiếp xúc tối đa cho phép (TLV-TWA) đối với Dichlorvos trong môi trường lao động là 1 mg/m³, với giá trị giới hạn tiếp xúc ngắn hạn (TLV-STEL) là 3 mg/m³. Điều này có nghĩa là trong suốt một ca làm việc 8 giờ, nồng độ trung bình của Dichlorvos trong không khí không nên vượt quá 1 mg/m³, và trong khoảng thời gian tiếp xúc ngắn hạn (thường là 15 phút), nồng độ không được vượt quá 3 mg/m³.
Tuân thủ các giới hạn này giúp giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động khi tiếp xúc với Dichlorvos.
Ở mức độ cơ bản, nếu làm việc trong môi trường công nghiệp, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và hạn chế tiếp xúc với Dichlorvos là quan trọng. Các tổ chức như Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ở Hoa Kỳ cung cấp các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn để bảo vệ người lao động khỏi tác động tiêu cực của các chất hóa học.
6. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của Dichlorvos đến sức khỏe người lao động
Việc kiểm soát mức độ phơi nhiễm hóa chất trong môi trường làm việc là yếu tố quan trọng nhằm bảo vệ sức khỏe người lao động. Hệ thống thông gió hiệu quả cần được lắp đặt để đảm bảo không khí lưu thông tốt, giúp giảm nồng độ hóa chất bay hơi trong không gian làm việc. Các nhà máy sản xuất nên sử dụng hệ thống hút khí cục bộ tại các khu vực có nguy cơ phát tán hơi độc cao để hạn chế sự lan truyền của hóa chất trong không khí.
Trang bị bảo hộ cá nhân đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ người lao động khỏi tác hại của hóa chất. Các thiết bị như mặt nạ phòng độc, găng tay chống hóa chất, kính bảo hộ và quần áo bảo hộ chuyên dụng cần được cung cấp đầy đủ và yêu cầu sử dụng nghiêm ngặt. Ngoài ra, nhân viên cần được huấn luyện về cách sử dụng và bảo quản đúng cách các trang bị này để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa.
Việc giám sát nồng độ hóa chất trong không khí cần được thực hiện định kỳ để đảm bảo không vượt quá mức giới hạn cho phép. Các thiết bị đo lường khí độc phải được sử dụng để kiểm tra mức độ phơi nhiễm tại các khu vực làm việc, giúp phát hiện sớm nguy cơ và có biện pháp điều chỉnh kịp thời. Nếu nồng độ vượt ngưỡng an toàn, cần thực hiện các biện pháp khắc phục như tăng cường thông gió, giảm thời gian làm việc tại khu vực nguy hiểm hoặc sử dụng các phương án thay thế an toàn hơn.
Đào tạo và nâng cao nhận thức cho người lao động về nguy cơ tiềm ẩn của hóa chất cũng là một biện pháp quan trọng. Các chương trình huấn luyện định kỳ giúp công nhân hiểu rõ cách nhận biết triệu chứng ngộ độc, biện pháp sơ cứu kịp thời và cách ứng phó trong trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra, các đơn vị sử dụng hóa chất cần có quy trình quản lý chặt chẽ, bao gồm lưu trữ, vận chuyển và xử lý chất thải một cách an toàn để giảm thiểu nguy cơ rò rỉ và ô nhiễm môi trường làm việc.
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động cần được đào tạo và giáo dục về nguy cơ và biện pháp an toàn khi làm việc với loại hóa chất này. Đào tạo này cần được cung cấp định kỳ và thường xuyên để đảm bảo sự hiểu biết và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn.
Định kỳ tổ chức quan trắc môi trường lao động trong nhà máy xí nghiệp, thu thập và phân tích các yếu tố có hại cho người lao động, từ đó điều chỉnh giảm mức nguy hại để phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho họ.
7. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.

- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
8. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.