Amitraz (C₁₉H₂₃N₃) là hóa chất phổ biến trong nông nghiệp, nhưng tác động của nó đến sức khỏe người lao động tại nhà máy sản xuất vẫn là mối quan ngại lớn. Bài viết này sẽ làm rõ những nguy cơ tiềm ẩn, ảnh hưởng lâu dài và các biện pháp bảo vệ cần thiết để đảm bảo an toàn cho người lao động.
1. Amitraz là gì?
Amitraz có công thức hóa học C₁₉H₂₃N₃ là một hợp chất hóa học thuộc nhóm amidin, thường được sử dụng làm thuốc trừ sâu và thuốc diệt ký sinh trùng trong nông nghiệp và chăn nuôi. Đây là một chất rắn không màu hoặc vàng nhạt, có khả năng hòa tan trong một số dung môi hữu cơ nhưng ít tan trong nước. Amitraz được tổng hợp với mục đích kiểm soát các loài côn trùng, ve và bọ chét trên cây trồng cũng như động vật, đặc biệt là gia súc.
Về mặt hóa học, Amitraz hoạt động như một chất điều hòa sinh trưởng của côn trùng, tác động lên hệ thần kinh của chúng bằng cách ức chế enzyme monoamine oxidase (MAO) và ảnh hưởng đến hoạt động của các thụ thể octopamine. Điều này dẫn đến hiện tượng tê liệt, mất kiểm soát thần kinh và cuối cùng khiến côn trùng bị tiêu diệt. Nhờ cơ chế này, Amitraz được đánh giá là hiệu quả trong việc phòng chống các loài gây hại khó kiểm soát.
Trong công nghiệp, Amitraz thường được sử dụng trong dạng dung dịch hoặc bột để pha chế thành các sản phẩm diệt côn trùng. Tuy nhiên, do đặc tính hóa học và khả năng ảnh hưởng đến hệ thần kinh, việc tiếp xúc trực tiếp với Amitraz có thể gây ra các phản ứng có hại cho sức khỏe con người. Chính vì vậy, trong quá trình sản xuất và sử dụng hóa chất này, người lao động cần được trang bị đầy đủ các biện pháp bảo hộ nhằm giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc.
STT | Tên hóa chất theo tiếng Việt | Tên hóa chất theo tiếng Anh | Mã số HS | Mã số CAS | Công thức hóa học |
1. | Amitraz | Amitraz | 29252900 | 33089-61-1 | C19H23N3 |
Xem thêm dịch vụ huấn luyện an toàn hóa chất theo nghị định 113/2017/NĐ-CP
ĐĂNG KÝ HUẤN LUYỆN AN TOÀN LAO ĐỘNG HÓA CHẤT THEO NĐ 113
2. Amitraz có nguồn phát sinh từ đâu trong quá trình sản xuất?
Trong quá trình sản xuất, hợp chất C₁₉H₂₃N₃ được tạo ra chủ yếu từ các phản ứng tổng hợp hóa học trong công nghiệp hóa chất. Nguyên liệu ban đầu thường bao gồm các hợp chất hữu cơ chứa nhân thơm và nhóm amidin, được xử lý qua nhiều giai đoạn phản ứng khác nhau để tạo thành sản phẩm cuối cùng. Các quy trình này có thể liên quan đến sự kết hợp của các chất xúc tác, dung môi và điều kiện nhiệt độ, áp suất cụ thể nhằm đảm bảo hiệu suất tổng hợp cao nhất.
Bên cạnh quá trình tổng hợp chính, nguồn phát sinh cũng có thể đến từ các công đoạn xử lý, tinh chế và đóng gói sản phẩm. Khi hóa chất này được lọc, sấy hoặc nghiền thành dạng bột hoặc dung dịch, các hạt nhỏ có thể phát tán vào không khí trong môi trường làm việc. Điều này đặc biệt phổ biến tại các nhà máy chưa có hệ thống thông gió và kiểm soát khí thải hiệu quả, dẫn đến nguy cơ tiếp xúc qua đường hô hấp đối với công nhân.
Ngoài ra, trong quá trình vận chuyển và bảo quản, sự rò rỉ từ thùng chứa hoặc hệ thống đường ống cũng có thể tạo ra nguồn phát sinh hóa chất. Nếu không được kiểm soát chặt chẽ, các giọt hoặc hơi hóa chất có thể lan ra môi trường xung quanh, làm tăng mức độ phơi nhiễm của người lao động. Việc vệ sinh thiết bị, xử lý chất thải và nước thải cũng là một nguồn phát sinh tiềm tàng, đặc biệt khi các biện pháp an toàn chưa được thực hiện đầy đủ.
3. Những ngành nghề có sử dụng Amitraz trong sản xuất
Hợp chất C₁₉H₂₃N₃ được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và chăn nuôi. Trong ngành sản xuất thuốc bảo vệ thực vật, đây là một thành phần quan trọng trong các sản phẩm trừ sâu, diệt ve và bọ chét. Các công ty sản xuất hóa chất nông nghiệp thường sử dụng hợp chất này để tạo ra các chế phẩm bảo vệ cây trồng khỏi sự tấn công của côn trùng gây hại, giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản.
Ngành chăn nuôi cũng là một lĩnh vực sử dụng phổ biến, đặc biệt trong việc kiểm soát ký sinh trùng trên gia súc và động vật nuôi. Các trang trại chăn nuôi và cơ sở sản xuất thuốc thú y thường sử dụng hợp chất này để tạo ra dung dịch tắm hoặc xịt cho gia súc nhằm tiêu diệt ve, rận và các loài côn trùng hút máu khác. Các cơ sở sản xuất và pha chế thuốc thú y phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng và an toàn khi sử dụng cho động vật.
Trong ngành công nghiệp hóa chất, hợp chất này còn được ứng dụng trong việc sản xuất các chế phẩm kiểm soát côn trùng trong kho bảo quản thực phẩm, kho nông sản và các khu vực có nguy cơ cao bị côn trùng xâm nhập. Các công ty chuyên về kiểm soát dịch hại thường sử dụng các chế phẩm chứa hoạt chất này để phun xịt hoặc xử lý môi trường nhằm bảo vệ hàng hóa khỏi sự phá hoại của côn trùng.
Ngoài ra, một số ngành công nghiệp khác như dệt may và sản xuất gỗ đôi khi cũng sử dụng hợp chất này trong quá trình xử lý nguyên liệu để ngăn chặn sự phát triển của côn trùng và vi sinh vật gây hại. Các cơ sở sản xuất liên quan đến bảo quản và chế biến nguyên liệu thường có quy trình xử lý đặc biệt để đảm bảo hiệu quả kiểm soát dịch hại trong sản phẩm cuối cùng.
4. Amitraz ảnh hưởng như thế nào đến người lao động
Việc tiếp xúc với hợp chất C₁₉H₂₃N₃ trong môi trường làm việc có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người lao động, tùy thuộc vào mức độ phơi nhiễm và thời gian tiếp xúc. Khi hít phải hơi hoặc bụi chứa hóa chất này, hệ hô hấp có thể bị kích ứng, gây ra các triệu chứng như ho, khó thở, đau rát cổ họng. Nếu tiếp xúc lâu dài, nguy cơ tổn thương phổi và suy giảm chức năng hô hấp có thể gia tăng, đặc biệt ở những người làm việc trong nhà máy sản xuất hoặc khu vực kém thông gió.
Da và mắt cũng là những bộ phận dễ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc trực tiếp với hóa chất này. Việc dính hóa chất lên da có thể gây kích ứng, mẩn đỏ, ngứa hoặc viêm da tiếp xúc. Nếu hóa chất xâm nhập vào mắt, nó có thể gây cảm giác bỏng rát, đỏ mắt, chảy nước mắt liên tục và trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương giác mạc.
Hệ thần kinh trung ương cũng có thể bị tác động khi người lao động tiếp xúc với nồng độ cao trong thời gian dài. Các triệu chứng phổ biến bao gồm đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi và trong một số trường hợp có thể gây suy giảm nhận thức tạm thời. Nếu hóa chất này xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa hoặc hấp thụ qua da với liều lượng lớn, nó có thể gây ra các triệu chứng ngộ độc như rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, toát mồ hôi lạnh và co giật.
Ngoài ra, nguy cơ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ, nhưng một số nghiên cứu cho thấy phơi nhiễm kéo dài có thể ảnh hưởng đến gan, thận và hệ thống nội tiết. Những người làm việc thường xuyên trong môi trường có hóa chất này mà không có biện pháp bảo vệ thích hợp có thể đối mặt với nguy cơ tích lũy độc tố trong cơ thể, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng về sau.
5. Nồng độ Amitraz an toàn cho phép khi tiếp xúc với con người
Việc xác định nồng độ an toàn cho phép khi tiếp xúc với hợp chất C₁₉H₂₃N₃ là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe người lao động. Theo Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 5624-1:2009, mức dư lượng cho phép hàng ngày (ADI) của hợp chất này là 0,01 mg trên mỗi kg thể trọng. Điều này có nghĩa là một người nặng 70 kg có thể tiếp xúc tối đa 0,7 mg mỗi ngày mà không gây hại cho sức khỏe.
Tuy nhiên, các quy định hiện hành chủ yếu tập trung vào giới hạn dư lượng trong thực phẩm, như thịt gia súc (0,05 mg/kg), thịt lợn (0,05 mg/kg), thịt cừu (0,1 mg/kg), nội tạng ăn được của gia súc, lợn và cừu (0,2 mg/kg), sữa (0,01 mg/kg), quả cam (0,5 mg/kg), quả dạng táo (0,5 mg/kg), quả anh đào (0,5 mg/kg), quả đào (0,5 mg/kg), hạt bông (0,5 mg/kg), dầu hạt bông thô (0,05 mg/kg), dưa chuột (0,5 mg/kg) và cà chua (0,5 mg/kg). Hiện tại, chưa có quy định cụ thể về nồng độ an toàn trong không khí hoặc môi trường làm việc đối với hợp chất này.
Do đó, để đảm bảo an toàn cho người lao động, cần thực hiện các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt trong quá trình sản xuất và sử dụng hợp chất này, bao gồm việc trang bị thiết bị bảo hộ cá nhân, hệ thống thông gió hiệu quả và giám sát môi trường làm việc thường xuyên.
Ở mức độ cơ bản, nếu làm việc trong môi trường công nghiệp, việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và hạn chế tiếp xúc với Amitraz là quan trọng. Các tổ chức như Occupational Safety and Health Administration (OSHA) ở Hoa Kỳ cung cấp các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn để bảo vệ người lao động khỏi tác động tiêu cực của các chất hóa học.
6. Biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của Amitraz đến sức khỏe người lao động
Để giảm thiểu ảnh hưởng của hợp chất C₁₉H₂₃N₃ đến sức khỏe người lao động, việc thực hiện các biện pháp an toàn và kiểm soát môi trường làm việc là vô cùng quan trọng. Trước hết, cần trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân cho công nhân, bao gồm găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ và quần áo chuyên dụng, nhằm ngăn chặn tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Việc đào tạo và nâng cao nhận thức về an toàn lao động cũng đóng vai trò then chốt, giúp người lao động hiểu rõ về nguy cơ và cách phòng tránh khi làm việc với hợp chất này.
Bên cạnh đó, cần thiết lập hệ thống thông gió hiệu quả trong khu vực sản xuất để giảm thiểu nồng độ hơi hóa chất trong không khí. Việc kiểm tra và bảo trì định kỳ các thiết bị, máy móc cũng giúp phát hiện sớm và ngăn chặn rò rỉ hoặc phát tán hóa chất ra môi trường. Ngoài ra, cần xây dựng quy trình làm việc an toàn, bao gồm việc hạn chế thời gian tiếp xúc, sử dụng dụng cụ chuyên dụng và tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn về pha chế, vận chuyển và lưu trữ hóa chất.
Cuối cùng, việc giám sát sức khỏe định kỳ cho người lao động tiếp xúc với hợp chất này là cần thiết để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời. Kết hợp các biện pháp trên sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe người lao động và đảm bảo môi trường làm việc an toàn khi xử lý hợp chất C₁₉H₂₃N₃.
Huấn luyện an toàn lao động: Người lao động cần được đào tạo và giáo dục về nguy cơ và biện pháp an toàn khi làm việc với loại hóa chất này. Đào tạo này cần được cung cấp định kỳ và thường xuyên để đảm bảo sự hiểu biết và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn.
Định kỳ tổ chức quan trắc môi trường lao động trong nhà máy xí nghiệp, thu thập và phân tích các yếu tố có hại cho người lao động, từ đó điều chỉnh giảm mức nguy hại để phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho họ.
7. Trung tâm quan trắc môi trường lao động toàn quốc
Trung tâm quan trắc môi trường lao động của Nam Việt là một đơn vị chuyên nghiệp về giám sát và đo lường chất lượng môi trường lao động khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên viên quan trắc giàu kinh nghiệm, trung tâm sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG LAO ĐỘNG
Ngoài việc cung cấp dịch vụ quan trắc, trung tâm còn hỗ trợ khách hàng trong việc lập kế hoạch, xử lý, và theo dõi các vấn đề về môi trường lao động. Với phương châm “khách hàng là trung tâm”, trung tâm quan tâm đến sự hài lòng của khách hàng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng và cam kết đưa ra những giải pháp tốt nhất cho doanh nghiệp.
Với sự đầu tư về kỹ thuật, công nghệ và nhân lực, trung tâm quan trắc của Nam Việt đã và đang trở thành một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực quan trắc môi trường lao động tại TP. Hồ Chí Minh với các mục tiêu sau:
- Chúng tôi luôn xem trọng danh tiếng thương hiệu và chất lượng các sản phẩm dịch vụ của mình.
- Chúng tôi cung cấp cho khách hàng những điều tốt nhất có thể và phù hợp nhất có thể.
- Cùng với đội ngũ Thạc sĩ, Kỹ sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn với mong muốn bảo vệ môi trường và làm lợi ích cho doanh nghiệp.

- Đến với đội ngũ Quan trắc Môi trường Nam Việt, Quý công ty sẽ nhận được sự phục vụ chuyên nghiệp với các chuyên gia trong lĩnh vực quan trắc. Đồng thời có được những ưu đãi tốt nhất về chi phí.
8. Báo giá quan trắc môi trường lao động
Để giúp cho các doanh nghiệp có thể thực hiện quan trắc môi trường lao động một cách chuyên nghiệp và hiệu quả, Nam Việt chúng tôi cung cấp đến quý khách hàng bảng báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chất lượng và chi phí hợp lý.
- Bảng báo giá quan trắc của chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về giá cả của các dịch vụ quan trắc mà chúng tôi đang cung cấp. Bao gồm cả các chi phí liên quan đến việc di chuyển, đo đạc, phân tích và báo cáo kết quả. Quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về tính chính xác và độ tin cậy của các báo cáo kết quả quan trắc mà chúng tôi cung cấp.
- Chúng tôi cam kết luôn đưa ra giá cả cạnh tranh và hợp lý nhất trên thị trường, đồng thời chúng tôi cũng luôn sẵn sàng tư vấn giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ quan trắc một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất.
- Với bảng báo giá quan trắc của Nam Việt, quý khách hàng có thể dễ dàng lựa chọn các gói dịch vụ phù hợp với nhu cầu của mình. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng sự hài lòng cao nhất với chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp.